FİBONAÇÇİ ƏDƏDLƏRİ

FİBONAÇÇİ ARDICILLIQLARI

Orta əsrlərin ən böyük İtalyan riyaziyatçılarından olan Leanardo Fibonaççinin yaşadığı dövrdə üç kitab yazmışdır və onlardan ən önəmlisi “Liber Abacci”-dir. Kitab, günümüzdə “Fibonaççi ədədləri” olaraq tanınan “1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144….” şəklində sonsuza qədər gedən rəqəmlər ardıcıllığının, problemlərin həllində istifadə edilməsi izah olunur.

Ralph Elliot isə "Təbiət Qanunlar" kitabında təbiətdəki qanunauyğunluqlardan ilham aldığını, hətta onların insan fəaliyyətlərinə belə təsir etdiyini iddia edirdi. O, yeni nəzəriyyənin riyazi bazası olaraq XIII əsrdə yaşamış Fibonaççinin rəqəmsal düzülməsini araşdımış və bu ardıcıllığı "Fibonaççi ədədləri" adlandırmışdır.

QIZIL NİSBƏT

Ardıcıllıqdakı ilk bir neçə rəqəmdən sonra gələn hər bir rəqəmin özündən sonrakı rəqəmə nisbəti təqribən 0.618 ədədinə bərabərdir. Hər rəqəmin özündən əvvəlki rəqəmə nisbəti təqribən 1.618 ədədinə bərabərdir. Bu şəkildə Fibonnaççi ədədləri arasında əldə edilən 1.618 və ya 0.618 nisbətinə “Qızıl Nisbət” adlanır.

1) Silsilədə yer alan hər sayı özündən əvvəl gələn iki ədədin cəminə bərabərdir. 

    Məsələn:  3+5=8    5+8=13 və s.

2) Fibonaççi say Dördüncü rəqəmdən sonra gələn hər bir rəqəmin özündən sonrakı rəqəmə nisbəti 0.618 ədədinə yaxınlaşır.

    Məsələn:  3/5=0,6    5/8=0,625    8/13=0,615    13/21=0,619 vb.

3) Düzülüşün içindəki hər ədədi özündən əvvəl gələn ədədə bölərək irəliləsəniz çıxılacaq nəticə 1,615 rəqəminə davamlı yaxın olacaq.

     Məsələn:  13:8=1,625    21:13=1,615    34:21= 1,619

4) Rəqəm böyüdükcə müvafiq nisbət 0.618 və ya 1.618 ədədinə yaxınlaşır. Sıradakı hər bir rəqəmin özündən bir rəqəm sonrakı mövqedə yerləşmiş rəqəmə nisbəti 0.382 ədədinə, özündən bir rəqəm əvvəlki mövqedə yerləşmiş rəqəmə nisbəti isə 2.618 ədədinə yaxınlaşır.

     Məsələn:  13:34=0,382    34:13=2,615  

5) Fibonaççi ədədləri maliyyə bazarlarında da qiymət səviyyəsini müəyyən etməyə kömək edir. İlk qiymət hərəkəti sonra gələn, düzəltmə sonrasından ibarət olan yeni hərəkət özündən əvvəlki hərəkət dalğasının 1.618 qatına qədər davam edə bilər.

QIZIL NİSBƏT VƏ

ELLİOT DALĞA
NƏZƏRİYYƏSİ

Elliot dalğa nəzəriyyəsinin riyazi təməlini Fibonaççi ədədləri meydana gətirməkdədir. Ən sadə fiqurlarda belə təməl dalğa formasının Fibonaççi ədədlərinə bölündüyünü müşahidə edə bilərik.

Məsələn:

1 əsas trend 5 dalğalı bir formaya sahibdir. Dövrü tamamlayan dalğalar 2 yerə bölünür: Hərəkətverici Dalgalar (rəqəmlərlə göstərilir) və hərəkət dalğalarının ardından gələn korreksiya dalğaları (hərflərlə göstərilir).

3 növ sadə dalğa modeli mövcuddur:

Beş dövrlü dalğa, Üçlük və Üçbucaq.

5 əsas dalğa modeli mövcudur:

Hərəkətverici dalğalar, diaqonal üçbucaqlar, Ziqzaqlar, İkqat Ziqzaqlar, üçqat Ziqzaqlar

MÜTƏNASİB ANALİZ ÜSULU

Mütənasib analiz üsulu, ard arda gələn qiymət dalğalarının hərəkət və zaman intervalları arasındakı mütənasib əlaələri incələyən analiz üsuludur. 

Bu analiz üsuluna dayanaraq qiymət və zaman baxımından ayrı-ayrı dalğalar arasında sıx görülən bəzi dəqiq proporsional əlaqə səviyyələri təsbit edilmişdir.