Ticarət bazarında uğur qazanmaq üçün bilik, təcrübə və intizam vacib amillərdir. Hər bir yeni və ya təcrübəli treyder bazarı daha yaxşı anlamaq, riskləri idarə etmək və effektiv strategiyalar tətbiq etmək üçün şəxsi inkişafına vaxt ayırmalıdır. Bu yazıda ticarətə başlamadan əvvəl oxumaq lazım olan 5 kitabı sizə təqdim edirik.
Bu kitablar bazar psixologiyasından texniki analizə, fundamental yanaşmalardan effektiv strategiyalara qədər hərtərəfli məlumat verir. Oxuyaraq və tətbiq edərək, siz də daha güclü və intizamlı bir treyder ola bilərsiniz.
1.“Treyderin Psixologiyası” – Brett N. Steenbarger
“Treyderin Psixologiyası” (The Psychology of Trading) – Brett N. Steenbarger tərəfindən yazılmış və treyderlərin bazarlarda uğur qazanmaq üçün psixoloji hazırlığını inkişaf etdirmək məqsədilə yazılmış kitabdır.
Steenbarger, peşəkar treyderlərin ən böyük düşməninin öz duyğuları və psixologiyaları olduğunu izah edir. O, ticarət zamanı treyderlərin yaşadığı psixoloji çətinlikləri və emosional qərarların bazardakı uğurlarına necə təsir etdiyini araşdırır.
Əsas Mövzular:
- Emosional nəzarət və öz intizamını qorumaq – Treyderlər bazardakı çətinliklər və dəyişkənliklər qarşısında soyuqqanlı qalmağı öyrənməlidirlər.
- Qorxu və həyəcanın idarə edilməsi – Zərər etmə qorxusu və həddindən artıq risk etmə həvəsi treyderlərin səhv qərarlar verməsinə səbəb olur.
- Bazar psixologiyası və insan davranışı – Uğurlu treyderlər bazar siqnallarını anlamaqla yanaşı, digər treyderlərin psixologiyasını da düzgün qiymətləndirə bilməlidirlər.
- Effektiv düşüncə strategiyaları və qərarvermə bacarıqları – Steenbarger, psixoloji olaraq daha sabit və strategiya yönümlü qərarların necə alınacağını izah edir.
2.“Maliyyə Bazarlarının Əlifbası” – Elşən Quliyev
Bu kitab FOREX və digər maliyyə bazarları haqqında geniş biliklər təqdim edir. Kitab, bazarın əsas prinsipləri və ticarət metodlarını izah edərək yeni başlayanlar və təcrübəli treyderlər üçün dəyərli məlumat mənbəyi hesab olunur.
Əsas mövzular:
FOREX bazarının tarixi və inkişafı
- Marjinal ticarət və valyuta kurslarının formalaşması
- Fundamental və texniki analiz metodları
- Elliott dalğası nəzəriyyəsi və riyazi metodlar
- Kapitalın idarə olunması və psixoloji aspektlər
Bu kitab, bazar iştirakçıları üçün nəzərdə tutulmuş geniş spektrli biliklər təqdim edərək, praktik ticarətə başlamaq istəyənlər üçün ideal bir qaynaqdır. E–Kitabı pulsuz yükləmək üçün linkə daxil olun.
3.“İntizamlı Tacir” – Mark Duqlas
“İntizamlı Tacir” (The Disciplined Trader) – Mark Douglas tərəfindən yazılmış və maliyyə bazarlarında uğur qazanmaq istəyən treyderlər üçün psixoloji hazırlıq və intizamlı düşüncə tərzi mövzusunda kitabdır.
Mark Douglas, uğurlu ticarətin yalnız texniki analizdən və bazar biliklərindən ibarət olmadığını, eyni zamanda zehni intizam və emosional nəzarətin əsas rol oynadığını izah edir. O, ticarətin psixoloji aspektlərini təhlil edərək treyderlərin daha rasional qərarlar verməsinə kömək edir.
Əsas Mövzular:
-
Psixoloji maneələrin aradan qaldırılması
- Treyderlər tez-tez bazara emosional yanaşır və bu, onların uğuruna mane olur. Douglas, bu maneələri necə aşmağı izah edir.
-
Qorxu və tamahın idarə edilməsi
- Treyderlərin bazardakı ən böyük düşmənlərindən biri qorxu və tamahdır. Kitab, bu hissləri düzgün idarə etməyin yollarını təqdim edir.
-
Bazar qeyri-müəyyənliyinə uyğunlaşma
- Hər treyder mütləq qazanmaq istəyir, lakin bazarlar həmişə proqnozlaşdırıla bilən deyil. Douglas, itkilərlə necə barışmaq və sabit düşüncə tərzini qorumaq barədə danışır.
-
Risk idarəetmə və sərt intizamın formalaşdırılması
- Bazarda qalıcı uğur qazanmaq üçün qaydalarınıza sadiq qalmağın və emosiyaların qərarlara təsir etməsinin qarşısını almağın vacibliyini izah edir.
4.”Ağıllı İnvestor” – Benjamin Graham
“Ağıllı İnvestor” (The Intelligent Investor) – Benjamin Graham tərəfindən yazılmış və dəyər investisiyası (value investing) fəlsəfəsinin əsasını qoyan ən nüfuzlu maliyyə kitablarından biridir. Bu kitab maliyyə bazarlarında sistemli və məntiqli investisiya strategiyaları tətbiq edərək uzunmüddətli uğur əldə etmək istəyənlər üçün əsas qaynaq hesab edilir.
Benjamin Graham, bazar spekulyasiyalarından uzaq dayanaraq dəyərləndirilmiş aktivlərə investisiya etməyi və riskləri minimuma endirməyi izah edir. Kitabda investorların bazarın dəyişkənliyinə qarşı emosional nəzarəti qoruması və uzunmüddətli strategiyalara sadiq qalması tövsiyə olunur.
Əsas Mövzular:
-
Dəyər investisiyası və bazar psixologiyası
- Graham, investorların bazarın hərəkətlərinə emosional yanaşmamasını və əsas dəyərlərə fokuslanmasını tövsiyə edir.
-
“Cənab Bazar” (Mr. Market) konsepti
- Bazar investorların emosiyalarını manipulyasiya edir. Bəzən bazar qiymətləri həddindən artıq yüksək, bəzən isə həddindən artıq aşağı olur. Graham, bazarı rasional qiymətləndirmək üçün strategiyalar təqdim edir.
-
Təhlükəsizlik marjası (Margin of Safety)
- Ən vacib prinsip budur: bir səhmin real dəyərindən daha ucuz qiymətə alınması investoru bazarın dalğalanmalarına qarşı qoruyur.
-
Aktiv və passiv investisiya strategiyaları
- Graham, aktiv investorların dərin fundamental analiz etməsini, passiv investorların isə geniş diversifikasiya olunmuş fondlara investisiya qoymasını tövsiyə edir.
-
Spekulyasiya ilə investisiya arasındakı fərq
- Kitab, intizamlı və düşüncəli bir investisiya yanaşması ilə riskli spekulyasiya arasındakı fərqi açıq şəkildə izah edir.
5.“Birja Sehirbazı kimi Ticarət” – Mark Minervini
“Birja Sehirbazı kimi Ticarət” (Trade Like a Stock Market Wizard) – Mark Minervini tərəfindən yazılmış və sistemli, qaydalara əsaslanan treyderlik strategiyaları haqqında dərin məlumat verən məşhur kitabdır.
Mark Minervini, illərlə test edilmiş və sübut olunmuş ticarət metodlarını təqdim edərək, investorların və treyderlərin sistematik yanaşma ilə bazarda uğur qazana biləcəyini izah edir. O, SEPA (Specific Entry Point Analysis) metodunu inkişaf etdirib və bu sistemlə sərmayəni maksimuma çatdırmağın və riski minimuma endirməyin yollarını izah edir.
Əsas Mövzular:
-
SEPA Sistemi – Konkret Giriş Nöqtəsi Analizi
- SEPA (Specific Entry Point Analysis) bazara daxil olmaq üçün ən yaxşı vaxtları müəyyən etməyə kömək edən ticarət sistemidir.
-
Fundamental və Texniki Analizin Birləşdirilməsi
- Minervini həm şirkətlərin fundamental göstəricilərini, həm də səhmlərin texniki qrafiklərini araşdıraraq uğurlu seçim etməyin yollarını izah edir.
-
Kapitalın Qorunması və Risk İdarəetməsi
- Başlanğıc treyderlərin ən böyük problemlərindən biri riski necə idarə etməkdir. Minervini, müdafiə strategiyalarını və portfelin qorunma yollarını açıqlayır.
-
Qazanclı Səhmləri Necə Seçməli?
- Hansı səhmlərin böyük qazanc potensialına sahib olduğunu müəyyən etmək üçün konkret göstəricilər təqdim edir.
-
Bazarın Dövrlərini Anlamaq
- Səhmlərin nə vaxt alınmalı və nə vaxt satılmalı olduğunu dəqiqləşdirmək üçün bazar dövrlərini və trend dəyişikliklərini analiz edir.
Nəticə
Ticarət bazarında uğur qazanmaq üçün bilik əsas şərtlərdəndir. Yuxarıda qeyd edilən kitablar ticarətdə psixologiyanı anlamaqdan strategiya tətbiq etməyə qədər çox dəyərli biliklər təklif edir.
Bu kitabları oxumaqla yanaşı, praktik olaraq tətbiq etmək də çox vacibdir. Biliklə yanaşı təcrübə də uğur qazanmaq üçün əhəmiyyətlidir. Ticarət bazarında qalib gəlmək istəyirsinizsə, bu kitabları oxuyaraq və öyrəndiklərinizi tətbiq edərək uğur qazana bilərsiniz!